Op 18 februari 2023 is de Wet Huis voor klokkenluiders gewijzigd en tevens van naam veranderd. De herziene wet kan worden aangehaald als Wet bescherming klokkenluiders. Door deze wet implementeert de Nederlandse wetgever de Europese klokkenluidersrichtlijn. In dit artikel bespreekt de auteur deze herziene wettelijke regeling.

Met ingang van 1 januari 2022 zijn het ingroeiquotum en de streefcijferregeling geïntroduceerd in het Burgerlijk Wetboek. De wetgever hoopt hiermee een evenwichtigere verhouding tussen mannen en vrouwen in de top van het bedrijfsleven te bevorderen. Na een uiteenzetting van de streefcijferregeling, het ingroeiquotum en Richtlijn (EU) 2022/2381 inzake het genderevenwicht bij beursgenoteerde ondernemingen, zal worden gekeken naar de uitwerking van deze nieuwe wetgeving in de praktijk. Hieruit zal blijken dat het ingroeiquotum al bepaalde resultaten lijkt te boeken, maar dat er zeker nog een slag valt te maken op het gebied van gender­evenwicht in de top van het bedrijfsleven.

Sinds 2020 geldt het WAMCA-regime voor collectieve en algemeen belangacties. Rechters kunnen ontvankelijkheid van belangenorganisaties sindsdien strenger toetsen. Tezelfdertijd lijkt de burgerlijke rechter vaker te worden aangezocht voor beoordeling van maatschappelijke kwesties. Centraal in deze bijdrage stellen de auteurs de vraag hoe een strenger ontvankelijkheidsregime zich verhoudt tot het Aarhus Verdrag uit 1998, dat toegang tot het recht voor milieuorganisaties beoogt te beschermen. Op grond van dat verdrag en jurisprudentie- en literatuur­onderzoek wordt toegelicht dat de ­WAMCA niet geheel en niet streng mag worden toegepast op milieuorganisaties. De auteurs betogen dat het wenselijk is door wetswijziging de WAMCA in lijn te brengen met dit verdrag.

De discussie over de toelaatbaarheid van winstuitkering in het Nederlandse zorgstelsel is van alle tijden. Dit artikel beschrijft de historie van het huidige wettelijke winstuitkeringsverbod en de daarvan uitgezonderde categorieën van zorginstellingen. Ook vormen van toegestane winstuitkering door intramurale zorgaanbieders (onderaanneming) passeren de revue, evenals de invloed van recente wetswijzigingen (Wtza en WTZi), de lege huls-constructie en de positieve effecten van winstuitkering. De auteurs trekken de juridische houdbaarheid van het wettelijke winstuitkeringsverbod in twijfel, en stellen het onderscheid tussen intramurale en extramurale zorg in relatie tot het huidige verbod en de daarvan uitgezonderde categorieën ter discussie. Ter voorkoming van onnodig gekunstelde constructies en ter bevordering van de transparantie ligt het voor de hand het wettelijke verbod op winstuitkering op te heffen en winstuitkering uitsluitend te reguleren voor deelsectoren waarin excessen plaatsvinden, mits de voor die deelsectoren te introduceren voorwaarden (zoals aangekondigd met het wetsvoorstel Wibz) noodzakelijk en aantoonbaar proportioneel zijn.