In dit artikel besteedt de auteur mede aan de hand van recente beschikkingen van de Hoge Raad aandacht aan de procesrechtelijke aspecten van het verzet tegen een door een vereffenaar gedane rekening en verantwoording of opgemaakte uitdelingslijst. In een van de door de Hoge Raad berechte zaken speelt de waardering van hetgeen een legitimaris krachtens erfrecht verkrijgt een rol. Deze kwestie wordt bij wijze van intermezzo behandeld.

In deze bijdrage wordt besproken of de voor het erfrecht onwaardige echtgenoot diens huwelijksvermogensrechtelijke aanspraak ook verliest. Er is namelijk geen huwelijksvermogensrechtelijke onwaardigheidsregeling. De civiele rechter heeft een eigen afweging bij de vraag of de onwaardige echtgenoot huwelijksvermogensrechtelijk kan verkrijgen. Als echtgenoten huwelijkse voorwaarden maken en een finaal verrekenbeding bij overlijden willen overeenkomen, kan op de mogelijke toekomstige erfrechtelijke onwaardigheid worden voorgesorteerd door dan het finaal verrekenbeding niet te laten werken.

Het zijn gouden tijden voor de executeur, maar dat maakt zijn positie niet onaantastbaar. Van groot praktisch belang is het ontslag ‘wegens gewichtige redenen’ uit artikel 4:149 lid 2 BW. Met name aan de hand van gepubliceerde jurisprudentie gaat deze bijdrage in op verschillende aspecten die bij een ontslagprocedure aan de orde kunnen komen, namelijk (1) de kring van verzoekers, (2) de omstandigheid dat de executele reeds is geëindigd, en (3) de gewichtige redenen voor ontslag.