Op 20 januari jongstleden heeft het Comité van Ministers van de Raad van Europa de Recommendation on the Council of Europe Probation Rules aanvaard. Daarmee zijn de aanbevelingen van die Raad op het terrein van de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke sancties vrijwel compleet. Vrijwel, want wat er bijvoorbeeld nog aan de lijst ontbreekt, is een aanbeveling met betrekking tot de bejegening van gedetineerden met een geestelijke stoornis, de groep die bij ons in een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) of in een Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC) terechtkomt. In dit artikel wordt de inhoud van de nieuwe aanbeveling beschreven. Daarbij wordt een inschatting gemaakt van het belang van deze nieuwe regels voor de taak en werkwijze van de Nederlandse reclassering en dat belang lijkt niet erg groot te zijn.

De reclassering voert een groot deel uit van de extramurale begeleiding van de tbs, zoals bij de tbs met voorwaarden, het proefverlof en voorwaardelijke beëindiging van de verpleging. Daarmee vormt de reclassering een belangrijk deel van de forensische psychiatrie in nederland. Desondanks wordt de reclassering in het tbs-veld vaak niet als zodanig beschouwd. De reclasseringsorganisaties zijn verantwoordelijk voor twee min of meer tegengestelde taken: absolute maatschappelijke veiligheid en tegelijkertijd maximale vrijheid voor de tbs-gestelde. Onder invloed van risicotaxatie en risicomanagement tracht de reclasseringswerker zijn taak te beperken tot toezicht en controle, terwijl rehabilitatie en change-management noodzakelijk zijn. Dit vraagt om de ontwikkeling van meer professionaliteit van reclasseringswerkers.

Ook als jongeren eenmaal in een justitiële jeugdinstelling verblijven, is leren over slachtoffers en werken aan genoegdoening cruciaal. Herstelgericht werken biedt hiertoe mogelijkheden. De vraag is hoe herstelgericht werken kan worden geïmplementeerd in een justitiële jeugdinrichting. De pedagogische infrastructuur van Forensisch Centrum Teylingereind is een goed voorbeeld. Herstelgericht werken heeft een positief effect op de jeugdige daders en de inrichtingscultuur. Het geeft jongeren inzichten in de eigen verantwoordelijkheid, het effect van hun gedrag op het slachtoffer en mogelijkheden te werken aan herstel van de schade die zij aangericht hebben. Dat blijkt uit onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut: ‘Schade herstellen tijdens jeugddetentie’.

Per 1 mei 2010 treedt de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden volledig in werking. De wet is ook van toepassing op jeugdigen. In dit artikel wordt onderzocht hoe het DNA-onderzoek bij jeugdigen in het strafproces is geregeld. De wetgever heeft weinig aandacht besteed aan de bijzondere positie van de jeugdige. De Hoge Raad heeft bepaald dat voor jeugdigen geen generieke uitzondering bestaat. De rechtbanken zijn geneigd de jeugdige anders te behandelen dan dat de wetgever voorstaat. Het DNA-onderzoek bij jeugdigen is in het licht van de mensenrechtenverdragen disproportioneel: de wetgeving dient te worden aangepast.

In deze bijdrage kijken we naar de huidige situatie binnen de Nederlandse politie met de vraag of de organisatie klaar is voor een succesvolle implementatie van IGP. Het achterliggende idee is dat er weliswaar structurele veranderingen kunnen worden doorgevoerd om IGP gestalte te geven, maar dat deze tekort zullen schieten wanneer de organisatiecultuur en -structuur hier niet klaar voor zijn. In deze bijdrage onderzoeken we in welke mate het gebruik van een old boys network, de graad van machismo en street level bureaucracy invloed uitoefenen op de structurele veranderingen naar een intelligence-gestuurde politie. We eindigen met een korte reflectie op het prestatiemanagement en de recente ontwikkelingen in het veiligheidslandschap.