Per 1 juli 2024 is in Nederland het Besluit geslachtsnaamswijziging gewijzigd door toevoeging van een extra wijzigingsgrond. Middels deze nieuwe wijzigingsgrond kunnen nazaten van tot slaaf gemaakten op eenvoudige wijze en (tijdelijk) kosteloos hun geslachtsnaam wijzigen. Voor de BES-eilanden treedt deze wijziging naar alle waarschijnlijkheid per 1 januari 2025 in werking. Aruba, Curaçao en Sint Maarten kennen (vooralsnog) deze extra wijzigingsgrond niet. In deze bijdrage beargumenteren de auteurs dat deze wijzigingsgrond ook voor de andere Caribische landen zou moeten gelden, nu het slavernijverleden een gezamenlijk verleden is dat gedeeld wordt door alle landen van het Koninkrijk.

Een rechtsmiddelenverwijzing maakt de burger attent op het recht om bezwaar aan te tekenen of in beroep te gaan. In dit artikel wordt de aandacht gevestigd op gebreken die kleven aan in de praktijk gebruikte rechtsmiddelenverwijzingen en worden voorstellen voor verbetering gedaan.
In rechtsmiddelenverwijzingen zou in duidelijke taal moeten worden aangegeven dat een voorlopig (pro forma) bezwaar of beroep kan worden ingediend. Dit kan veel burgers helpen en de feitelijke rechtsongelijkheid tussen de gewone burger en de ‘ingewijden’ op dit terrein verminderen. Een wetswijziging is hiervoor niet vereist. De overheid moet in ‘klare taal’ aangeven wat de burger moet doen en wat zijn mogelijkheden zijn, waarbij ook heel duidelijk moet worden aangegeven wat de consequenties zijn van het niet op tijd instellen van (pro forma-) bezwaar of beroep.
Overwogen kan worden om in plaats van de vermelding van de termijn in weken (‘binnen zes (6) weken’) of dagen een einddatum te noemen. De burger weet dan precies hoeveel tijd resteert om actie te ondernemen, en is misschien daardoor beter in staat om binnen de termijn te reageren. Gelet op het risico van vertragingen bij postbezorging kan daarbij, zeker in (financiële) tweepartijengeschillen, een geschil tussen één burger en de overheid waarbij verder geen belangen van derden zijn betrokken, in het voordeel van de burger worden gerekend. Het gaat hier om het fundamentele recht van toegang tot de rechter, en de rechter zal dan ook moeten controleren of niet door het noemen van een einddatum de termijn is ingekort.