Waar gebruiken we een zittingszaal eigenlijk voor? Als arena voor een strijd? Als een plek waar hoor en wederhoor plaatsvindt? Wat voor ruimte is er nodig om recht te spreken? We zijn met verschillende mensen in gesprek gegaan over deze vragen, ook met wetenschappers, en zo werd de kiem gelegd voor het vak Design of Justice, dat op acht onderwijsinstellingen zal worden gedoceerd. In deze bijdrage doen wij verslag van de eerste resultaten hiervan.

In deze bijdrage wordt gepleit voor de afschaffing van de wraking zodat de rechtbank meer regie kan nemen over het onderzoek ter terechtzitting

In Het Papieren Paleis laten wij zien dat het strafrecht volgens de spelregels van de wetboeken vaak niet doet wat nodig is. De zoektocht naar betere manieren om de strafdoelen te bereiken is volop aan de gang. Hier een voorproefje van waar het volgens het boek heen gaat.

Wanneer heeft een strafzitting betekenis? Hoe kunnen we de kostbare tijd op zo’n manier benutten dat er niet alleen een grens wordt getrokken bij gedrag dat in strijd is met de regels, maar dat de schade hersteld wordt, er moreel inzicht ontstaat en de breuk in de samenleving hersteld wordt? Het vraagt om een nieuw perspectief op de zitting – de zitting als modern ritueel.

Deze bijdrage schetst een indicatief beeld van sturing in de strafrechtsketen en benoemt een aantal uitdagingen die thans op dat gebied aanwezig zijn.

De Covid-19-crisis heeft veel inzicht gegeven in nut en noodzaak van het strafrecht. ‘Opeens’ bleek wat echt nodig was en wat niet. De auteurs houden een pleidooi voor minder vrijheidsbeneming. Werkstraffen en reclasseringstoezichten helpen vaak veel beter om mensen weer op het rechte pad te krijgen, en te houden. Ook mediation in strafrecht zou een prominentere plaats moeten krijgen. Tenslotte stellen de auteurs dat de samenwerking tussen partijen beter kan. Er is nog teveel landjepik.

In het kader van ontwrichtende criminaliteit ontstaat steeds meer aandacht voor de gebruikerskant. Zo ook voor de harddrugsgebruiker, die een ontwrichtende invloed op de samenleving heeft. Dit artikel beantwoordt daarom de vraag of strafbaarstelling van harddrugsgebruik legitiem en rechtvaardig is. Teneinde deze vraag te beantwoorden wordt getoetst aan de criteria voor strafbaarstelling en worden de argumenten die ten grondslag liggen aan de strafbaarstelling van de prostituant die misbruik maakt van prostituees die slachtoffer zijn van mensenhandel ter inspiratie gebruikt.