De effectiviteit van toezicht wordt niet alleen bepaald door de toezichtstijl. Ook de bepalingen zelf die moeten worden nageleefd en die het primaire object van toezicht vormen, hebben invloed op de effectiviteit van toezicht. In deze bijdrage worden de resultaten van een casestudie gepresenteerd die is uitgevoerd naar het evenementenbeleid van een gemeente. De conclusie is dat de toename van het aantal bepalingen een toename van ingezette toezichtcapaciteit tot gevolg heeft. Daarnaast blijkt dat hoe meer regels er zijn, des te kleiner de kans is dat al die regels ook worden nageleefd.

De huidige nadruk bij toezichthouders op data en op informatie- en risicogestuurd toezicht vraagt om nuancering. Zero tolerance toezicht vraagt om andere informatie dan stelseltoezicht. De meest acceptabele ambitie voor modern toezicht is ‘het optimaliseren van effectiviteit van toezicht op korte en lange termijn’. Deze taakstelling vraagt om een sterke informatiepositie in iedere fase van de adequate toezichtcyclus; analyse, strategie, implementatie en evaluatie. Informatie omvat informatie over risico maar is breder, bijvoorbeeld informatie over de omvang van doelgroepen of informatie over beschikbare interventies. Door die verschillende fasen te onderzoeken op wenselijke informatie ontstaat een Basis Informatiemodel (BIM) als een netwerk van verschillende informatie-eenheden; informatie-knooppunten en informatie-producten. Die informatie wordt opgebouwd, veredeld en gebruikt voor toezichtsdoeleinden. BIM kent vier niveaus (BIM4) die oplopen qua complexiteit; van feiten of data naar kennis of inzicht! Zonder de vier niveaus ‘op orde te hebben’ is het erg moeilijk om goed, effectief toezicht uit te oefenen en onmogelijk om optimaal toezicht te realiseren of te claimen. BIM4 kan dan ook gebruikt worden als een groeimodel, een pad om – van niveau 1 tot niveau 4 – te groeien naar een qua informatie volwaardige toezichthouder.

In een onderzoek van de Inspectie Leefomgeving en Transport is verkend of bestaande expertkennis kon worden geïntegreerd met data door middel van zogenoemde Bayesiaanse priors. Drie domeinexperts namen deel aan een methode waarbij hun kennis werd bevraagd over de samenhang tussen verschillende scheepskenmerken en illegale scheepsontmanteling. Ondanks vergelijkbare prestaties van modellen met en zonder geïntegreerde expertkennis laat het onderzoek zien dat het ophalen en integreren van expertkennis zonder diepgaande statistische kennis mogelijk is. De effectiviteit varieert echter afhankelijk van de casus, beschikbare data en expertise. De opgedane inzichten zijn relevant voor toepassingen van informatiegestuurd werken door toezichthouders, inclusief toepassingen van kunstmatige intelligentie.

Deze bijdrage bespreekt de rechtspraak van de (hoogste) bestuursrechters op het punt van de matiging van een bestuurlijke boete vanwege een overschrijding van de redelijke termijn. De auteur constateert verschillen in de rechtspraak van de hoogste bestuursrechters en een recente verandering in de lijn van de rechtbank Rotterdam op dit punt.