Samenvatting

De financiële crisis van 2009 is in de eerste plaats een crisis van het vertrouwen. Ook in de politiek is sprake van een vertrouwenscrisis. Kan de nota Vertrouwen in wetgeving, die de grondslag voor maatschappelijk vertrouwen zoekt in betere wet- en regelgeving, een alternatieve bron van vertrouwen bieden? Bij deze vraag is de interactionistische sociologie van Georg Simmel verrassend actueel. Hij laat zien dat geld de hoogste uitdrukkingsvorm is van sociaal vertrouwen, maar ook dat geld en wet hierbij vergelijkbare functies vervullen. Een integraal wetgevingsbeleid kan, in het licht van Simmels analyse, pas van de grond komen als de wetgever zelf niet in het algemeen op wetten en regels vertrouwt, maar per wet en regeling nagaat hoe de interacties met de burgers vertrouwenwekkend recht op kunnen leveren. Simmels inzichten zijn dan ook lang voor die van Selznick te lezen als een pleidooi voor responsief recht.