1568654x_covr
Rss

Tijdschrift voor Herstelrecht

Meer op het gebied van Mediation en herstelrecht

Over dit tijdschrift  

Meld u zich hier aan voor de attendering op dit tijdschrift zodat u direct een mail ontvangt als er een nieuw digitaal nummer is verschenen en u de artikelen online kunt lezen.

Aflevering 1, 2024 Alle samenvattingen uitklappen
Column

Met detentie de wereld herstellen?

Trefwoorden Herstel, Gevangenis, Detentiehuizen, Duurzaamheid
Auteurs Hans Claus
SamenvattingAuteursinformatie

    Harmonious relationships among people are necessary to restore harmony with our natural environment and make sustainable life on the planet possible. The lion’s share of attention when criminal laws are violated goes to punishing the perpetrator. Cultivating victimhood, on the other hand, also leads to more and longer punishments which just makes recovery more difficult. To put it mildly, the concept of the classic prison appears to have little compatibility with dialogue and equality. A multitude of small-scale, community-based forms of detention houses that replace the old prisons can allow for differentiation and can better involve the social environment in what happens during punishment. But not only does public law need to care more about the private interests of involved parties, private law also needs to learn to rethink community building. Hopefully, small-scale detention houses will challenge their environment in this sense.


Hans Claus
Hans Claus werd geboren als kunstenaar: hij is dichter, beeldhouwer, schilder en fotograaf. Zijn maatschappelijke rol vervult hij als criminoloog (1984) en als gevangenisdirecteur (1986-heden). Thans is hij directeur in de gevangenis van Oudenaarde. In 2010 spanden de directeur en kunstenaar samen in de creatie van een nieuw gevangenisconcept: het (kleinschalige en maatschappelijk verankerde) detentiehuis. Als stichter van vzw de Huizen (www.dehuizen.be) en de internationale beweging RESCALED (www.rescaled.org) streeft hij de realisatie van dit concept na. Zoals over het gevangenisconcept deed hij de voorbije jaren groepen mensen nadenken over de samenleving, die net als de gevangenissen die ze herbergt, gevangen zit in oude en voorbijgestreefde patronen. Hij initieerde op die manier de Verklaring van 30 november 2019 met zes krijtlijnen voor een leefbare wereld (www.novemberverklaring.eu).
Redactioneel

Access_open De moeizame verhouding tussen detentie en herstel

Auteurs Lydia Dalhuisen, Alice Bosma, Jacques Claessen e.a.
Auteursinformatie

Lydia Dalhuisen
Lydia Dalhuisen is universitair docent bij het Willem Pompe Instituut voor strafrechtswetenschappen, Universiteit Utrecht en rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Amsterdam. Tevens is zij gastredacteur bij het Tijdschrift voor Herstelrecht.

Alice Bosma
Alice Bosma is onderzoeker bij het Nederlands Studiecentrum voor Criminaliteit en Rechtshandhaving en tevens redacteur bij het Tijdschrift voor Herstelrecht.

Jacques Claessen
Jacques Claessen is als bijzonder hoogleraar herstelrecht en universitair hoofddocent strafrecht verbonden aan de vakgroep Strafrecht en Criminologie van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Maastricht. Daarnaast is hij gastdocent aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname, rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Limburg en co-hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Herstelrecht. Ook is hij lid van de Raad van Advies bij de Vereniging Mediation in Strafzaken (VMSZ) en de Stichting Jongerenrechtbanken Nederland (JRB).

Annemieke Wolthuis
Annemieke Wolthuis is kinderrechtenconsultant, verbonden aan Restorative Justice Nederland en werkzaam bij het Centre of Expertise Veiligheid en Veerkracht van Avans Hogeschool. Ze is tevens kinderrechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Rotterdam en redacteur van het Tijdschrift voor Herstelrecht.

Sven Zebel
Sven Zebel is universitair hoofddocent en hoofd van de sectie Psychologie van Conflict, Risico en Veiligheid aan de Universiteit Twente. Daarnaast is hij bijzonder hoogleraar mediation aan de Vrije Universiteit Amsterdam, vakgroep Privaatrecht. In zijn onderzoek richt hij zich op het identificeren, ontwikkelen en testen van technologie-gedreven conflicthanteringsmethoden en herstelgerichte interventies, die bijdragen aan het de-escaleren en duurzaam oplossen van ernstige conflicten en gebeurtenissen tussen burgers. Sven Zebel is tevens redacteur bij Tijdschrift voor Herstelrecht.
Artikel

Access_open Een herstelrechtelijk perspectief op ­vrijheidsbeperkende en -benemende straffen

Trefwoorden Vrijheidsbeperking en vrijheidsbeneming, Taakstraf, Elektronische detentie, Kleinschalige detentie, Herstelrecht
Auteurs Gert Jan Slump en Jacques Claessen
SamenvattingAuteursinformatie

    In their article, Gert Jan Slump and Jacques Claessen provide a restorative justice perspective on liberty-restricting and -depriving sentences. About 85% of the cases in which a prison sentence is currently imposed in the Netherlands involve custodial sentences of less than six months. Precisely in those cases, according to the authors, an alternative with more focus on resocialization/rehabilitation and restoration should be given priority. This should primarily involve community service and electronic detention. Moreover, in the context of these criminal sanctions, there is much more room to work on the so-called four restorative justice challenges: restoration/recovery of the self, restoration with one’s own network, restoration with the victim and restoration with community and society. According to the authors, this may also be the case in the context of small-scale detention, characterized by the principles of proximity and normalization. Also, this form of ‘societal detention’ can offer a solution for offenders who, for lack of their own home, do not qualify for electronic home detention. Finally, Slump and Claessen identify developments within the forensic context that are relevant for shaping detention of the future, of which they give an outline at the end of their contribution.


Gert Jan Slump
Gert Jan Slump is zelfstandig ondernemer, criminoloog en innovator op het terrein van herstelrecht en strafrecht. Hij is betrokken bij het werk van Restorative Justice Nederland en de Jongerenrechtbanken. Ook houdt hij zich bezig met democratische besluitvorming in grootschalige conflicten. Hij is samen met Jacques Claessen initiatiefnemer van twee burgerinitiatiefwetsvoorstellen rond herstelrechtvoorzieningen en alternatieven voor kortdurende detentie. Daarnaast is hij lobbyist en betrokken bij de lokale politiek.

Jacques Claessen
Jacques Claessen is als bijzonder hoogleraar herstelrecht en universitair hoofddocent strafrecht verbonden aan de vakgroep Strafrecht en Criminologie van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Maastricht. Daarnaast is hij gastdocent aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname, rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Limburg en co-hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Herstelrecht. Ook is hij lid van de Raad van Advies bij de Vereniging Mediation in Strafzaken (VMSZ) en de Stichting Jongerenrechtbanken Nederland (JRB).
Artikel

Perspectief op herstel in een forensische context

Een praktijkonderzoek naar slachtoffer-dadercontact

Trefwoorden Slachtoffer-dadercontact, Forensische psychiatrie, Tbs, Herstelbemiddeling
Auteurs Lydia Dalhuisen, Alice Bosma en Mieke Knoppers
SamenvattingAuteursinformatie

    This article aims to shed more light on the influence of a forensic psychiatric context on restorative mediation, and relatedly, victim-offender contact. In order to achieve this, empirical data on victim-offender contact in a forensic setting as conducted by Perspectief Herstelbemiddeling, an independent Dutch mediation agency, is used. First the frequency and type of restorative mediation in this context are discussed. Following, on the basis of a qualitative analysis of logs of mediations and interviews with staff members of Perspectief Herstelbemiddeling, we report on the practice of victim-offender contact in a forensic psychiatric setting, focusing on psychopathology and the treatment context, the outcome of mediation in this context and the evaluation by participants. Although this context concerns only a small share of the total number of mediations, our study shows that restorative mediation can be a good option in a forensic setting. What is more, about half the cases concern known victims highlighting the importance of restorative mediation even more.


Lydia Dalhuisen
Lydia Dalhuisen is universitair docent bij het Willem Pompe Instituut voor strafrechtswetenschappen, Universiteit Utrecht en rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Amsterdam. Tevens is zij gastredacteur bij het Tijdschrift voor Herstelrecht.

Alice Bosma
Alice Bosma is onderzoeker bij het Nederlands Studiecentrum voor Criminaliteit en Rechtshandhaving en tevens redacteur bij het Tijdschrift voor Herstelrecht.

Mieke Knoppers
Mieke Knoppers is promovendus bij het Willem Pompe Instituut voor strafrechtswetenschappen, Universiteit Utrecht.
Artikel

Herstel bij de tenuitvoerlegging van (levens) lange gevangenisstraffen

Trefwoorden Levenslange gevangenisstraf, Tenuitvoerlegging, Rehabilitatie, Herstel
Auteurs Sonja Meijer
SamenvattingAuteursinformatie

    What room is there for restorative justice in the enforcement of (life) long prison sentences? Based on the current international and national legal-normative framework, this contribution argues that there is room for restorative justice in the enforcement phase. Moreover, based on ECtHR case law and legal sociology literature, it argues that rehabilitation and restorative justice are inextricably linked. Life prisoners should be offered a real prospect of release, given ECtHR case law. Release may follow if the offender has made sufficient progress in his rehabilitation. For that to actually happen, attention must be paid to restorative justice during execution. It is observed that attention to restorative justice is largely lacking in the current laws and regulations on the enforcement of (life) long prison sentences, but also that there are opportunities to embed restorative justice more firmly in them.


Sonja Meijer
Sonja Meijer is hoogleraar penitentiair recht aan de Radboud Universiteit en universitair hoofddocent straf(proces)recht aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Haar onderzoek richt zich op het straf(proces)recht en het penitentiair recht. Zij is daarnaast tevens raadslid bij de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming.
Praktijkberichten

Herstelrecht en detentie in Vlaanderen

Trefwoorden Herstelrecht, Detentie, Vlaanderen
Auteurs Ivo Aertsen, Miriam Beck en Katrien Lauwaert
SamenvattingAuteursinformatie

    In this practice oriented contribution an overview is given on the state of affairs of restorative justice related initiatives and developments in various detention settings in the Flemish part of Belgium. An introductory section first provides a contextualisation of restorative detention within the general development of restorative justice in Belgium since the early 1990s. This is followed by a concise, but complete overview of restorative justice practices and programmes in residential centres for juvenile delinquents: both victim-offender mediation programmes and other restorative justice initiatives are presented, as they have become an integral part of trajectories in the treatment of young persons. Then, restorative justice programmes in prisons working with adult offenders are discussed. These relate to restorative justice practices in a strict sense, such as victim-offender mediation, but also concern dialogue groups between victims and offenders and mediation in non-related cases, and the operation of a compensation fund based on dialogue with the victim and voluntary work by the inmate. Other restorative oriented developments in prisons are being dealt with as well, as they are part of rehabilitation programmes offered by social services in the community. Special attention is given to the recent development of small-scale detention and transition houses and their potential to implement restorative approaches, focusing on their close relationship with local communities. The overview of restorative detention in Flanders concludes with some critical reflections on the scope and the hoped-for innovative character of institutional reform.


Ivo Aertsen
Ivo Aertsen is emeritus gewoon hoogleraar KU Leuven bij het Leuvens Instituut voor Criminologie. Hij is actief betrokken bij het European Forum for Restorative Justice en bij meerdere onderzoeks- en praktijkontwikkelingen op het vlak van het herstelrecht, van het lokale Leuven Restorative City, de Vlaamse bemiddelingsdienst Moderator tot The International Journal of Restorative Justice en het Tijdschrift voor Herstelrecht.

Miriam Beck
Miriam Beck is sociologe en maatschappelijk werkster en werkt sinds 2007 als slachtoffer-daderbemiddelaar met minderjarige delictplegers voor de niet-gouvernementele organisatie Alba in de provincie Vlaams-Brabant en in Brussel. Daarnaast heeft ze een zelfstandige praktijk in familiale bemiddeling en verzorgt trainingen in diverse bemiddelingsmethodieken. Ze is tevens redactielid van het Tijdschrift voor Herstelrecht.

Katrien Lauwaert
Katrien Lauwaert is beleidscoördinator bij de Vlaamse herstelrechtorganisatie Moderator vzw en bijzonder hoogleraar Restorative Justice aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij is medeoprichter en actief lid van het European Forum for Restorative Justice en van Leuven Restorative City. Zij is ook redacteur van het Tijdschrift voor Herstelrecht.
Praktijkberichten

Hoe kun je een gedetineerde persoon bewegen om stil te staan bij wat er gebeurd is?

Reflecties van een herstelconsulent

Trefwoorden Herstelconsulent, Gevangenis, Puinruimen, Herstelgerichte detentie, Re-integratie
Auteurs Evert Kampert
SamenvattingAuteursinformatie

    In Dutch prisons restorative ways of working are integrated more and more in the daily life and training modules for the detainees. In some of the correctional institutions a special person dedicated to the topic is hired; the so-called ‘restorative consultant’ (herstelconsulent). Evert Kampert is such a consultant and works for several years in the prison in Nieuwegein. He describes in this practice note how they work on a restorative prison culture. This is a culture where they try to motivate everyone working within the institution to focus on restoring the disturbed relationship between the offender, his network, the victim and society. It is also a culture where it is normalized to talk about the offence and what can be done to avoid such mistakes again. One of the trainings Kampert is involved with is called ‘Clearing Rubble’ (Puinruimen). The course is explained in detail.


Evert Kampert
Evert Kampert is herstelconsulent bij de Dienst Justitiële Inrichtingen van het ministerie van Justitie en Veiligheid in de penitentiaire inrichting Nieuwegein.
Praktijkberichten

Over de randen van de muren: transmuraal herstelgericht werken voor kinderen met een vader in detentie

Trefwoorden Herstelgericht werken, Kinderen met een vader in detentie, Ketensamenwerking, Detentie
Auteurs Anouk Smeenk, Nuray Tumer, Mechtild Höing e.a.
SamenvattingAuteursinformatie

    This article discusses transmural restorative work focusing on children with fathers in detention. It highlights the significant impact of parental incarceration on childrens’ well-being and emphasizes the need for a restorative approach to address their needs. The project that is being discussed, ‘Parent in Prison’, aims to explore how these children can be identified and supported through action research. One of the main challenges within the project is the collaboration among all practice partners and clarifying the roles and tasks, as well as responsibilities towards these families. We conclude that in order to identify, reach and support these children and their families, all parties have to acknowledge the severe impact of parental incarceration on children and take shared ownership over the unintended consequences of the detention through working together restoratively.


Anouk Smeenk
Anouk Smeenk is onderzoeker binnen het project ‘Ouder in Detentie’ en tevens verbonden aan het lectoraat Transmuraal Herstelgericht Werken.

Nuray Tumer
Nuray Tumer is onderzoeker binnen het project ‘Ouder in Detentie’ en tevens verbonden aan het lectoraat Transmuraal Herstelgericht Werken.

Mechtild Höing
Mechtild Höing is onderzoeker binnen het project ‘Ouder in Detentie’ en tevens verbonden aan het lectoraat Transmuraal Herstelgericht Werken.

Bart Claes
Bart Claes is lector Transmuraal Herstelgericht Werken bij het Centre of Expertise Veiligheid & Veerkracht, Avans Hogeschool.
Boekbespreking

Breaking walls, building connections – ­Relational security in small-scale community-embedded youth justice facilities

Bespreking van de dissertatie van Fleur Souverein

Auteurs Annemieke Wolthuis
Auteursinformatie

Annemieke Wolthuis
Annemieke Wolthuis is kinderrechtenconsultant, verbonden aan Restorative Justice Nederland en werkzaam bij het Centre of Expertise Veiligheid en Veerkracht van Avans Hogeschool. Ze is tevens kinderrechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Rotterdam en redacteur van het Tijdschrift voor Herstelrecht.
Boekbespreking

Over de betekenis van resocialisatie

Trefwoorden Resocialisatie, Reclassering, Preventief straffen
Auteurs Renée Kool
Auteursinformatie

Renée Kool
Renée Kool is senior-docent/onderzoeker bij het onderzoekscentrum Ucall, Universiteit Utrecht en redactielid van Tijdschrift voor Herstelrecht.
Interview

Een poëtische theatervoorstelling over ­strafrecht

Ronald Ohlsen in gesprek met regisseur Maarten Smit en ­voormalig gevangenisdirecteur Frans Douw

Trefwoorden Theatervoorstelling, Strafrechtssysteem, Ex-gedetineerden, Mankementen, Genuanceerd
Auteurs Ronald Ohlsen, Maarten Smit en Frans Douw
SamenvattingAuteursinformatie

    The theater performance Terecht created by theatermaker Maarten Smit, begins in a church that has been transformed into a courtroom. The story revolves around the criminal justice system in the Netherlands and is based on interviews with (former) prisoners, victims, and experts. The performance aims to make the audience reflect on the flaws and imperfections of this system, with an emphasis on miscommunication and the dilemmas faced by all involved parties, including offenders, lawyers, prosecutors, and judges. The perspective of the offender is central, but the intention is not to portray them as victims but rather to highlight the complexity of the criminal justice process. After the performance, a former prisoner shares his experiences and the second chance he has received.
    Experts, including former prison director Frans Douw, emphasize that the performance underscores the flaws in the criminal justice system and aims to provide a nuanced perspective. They advocate for a more compassionate approach to convicted individuals and highlight how the current practice often unjustly stigmatizes people.
    The performance is intended for a wide audience and seeks to make the complexity and imperfections of the criminal justice system relatable. Various organizations have shown interest in repeating the performance in 2024, hoping to reach a larger audience and raise awareness about this important societal issue.
    The performance can be booked by organizations and institutions from September to December 2024. For inquiries, please contact contact@wabisabitheater.nl.


Ronald Ohlsen
Ronald Ohlsen schreef drie romans, twee dichtbundels en tal van verhalen en artikelen. In 2019 verscheen zijn reisboek Uitzicht op de Bosporus. Hij is medewerker van literair weblog Tzum en van de Vestdijkkroniek. In 2014 werd hem door de provincie Groningen het Belcampo Stipendium toegekend. Hij is docent Nederlands aan de Rijksuniversiteit Groningen en docent proza aan de Schrijversvakschool Groningen.

Maarten Smit
De rode draad in de voorstellingen van Maarten Smit is het onderzoeken van een sociaal-maatschappelijk thema in theatrale vorm. Dat deed hij al in zijn regie Thuis in Hoogeveen (2016), een voorstelling over en door Syrische vluchtelingen in Hoogeveen (genomineerd voor de cultuurparticipatie prijs en de Drentse Anjer Prijs); Moederliefde (2019), over moeders die met geldproblemen leven (winnaar Drentse Anjer Prijs); en Blinde vlek (2019), over de invloed van technologie op onze samenleving. In 2019 richtte Maarten Stichting Wabi Sabi Theater op om zijn onderscheidende stijl en zijn visie op voorstellingen over maatschappelijke imperfecties verder te ontwikkelen. Als artistiek leider maakte hij Hier valt niets te halen (2021), een voorstelling gebaseerd op verhalen van mensen die in armoede leven, en TERECHT (2023), over mensen die in aanraking komen met het strafrecht. Deze voorstellingen speelden op festivals in het Noorden van het land, zoals FestiValderAa en Oerol, en op onverwachte (buiten)locaties, zoals kerken en scholen.

Frans Douw
Frans Douw is medeoprichter van de Stichting Herstel en Terugkeer, Platform Relaties van Gedetineerden, podcast-host van Prisonshow, schrijver van het boek Het zijn mensen, het verhaal van een gevangenisdirecteur. Hij is gepensioneerd na 27 jaar als gevangenisdirecteur te hebben gewerkt en daarvoor in de forensische psychiatrie en jeugdinrichtingen.