Most legal positivists today hold that legal positivism is a morally neutral and purely descriptive account of the nature of law. This article considers this claim by examining Brian Leiter’s intriguing claim to the contrary. While I welcome examining the political presuppositions of jurisprudential theories, I show that the association of legal positivism with radicalism is not true. Examining the works of prominent legal positivists, I show that there is no basis for thinking of any of them as a political radical. I also show that many legal positivists were politically conservative. Beyond the historical question, I also argue that there is no basis for the claim that legal positivism is necessary for radical political action. On the contrary, I show that many radical political movements aligned with natural law theory and offer a possible explanation for this phenomenon. The latter point serves as the basis for an alternative way of explaining the political component of legal theory. I propose that we stop thinking of competing theories of law as descriptive or conceptual claims about the nature of law and think of them instead of grounded in different political ideas of legitimate authority.

In this article, I cast doubt on the claim that disgust is the appropriate normative foundation of punishment with regard to hate crimes. Although traditional authors (Lord Devlin) have appealed to the emotion of disgust to justify punishment, recent approaches claim that disgust may not be considered as an illiberal strategy to justify punishment. I analyse one of the leading voices on this subject (Dan Kahan) and show why this view is flawed. Particularly, I demonstrate that even though disgust is a central emotion in how we come to understand some events, the disgust of the officials can never be used as a justification for punishment.

Law and justice are near synonyms in common speech. We expect the law to deliver justice, and we cannot imagine justice absent some system of law. In his recent book, Justice before the Law, Michael Huemer challenges this traditional view of law and justice. Given the prevalence of unjust laws and legal practices in the United States, and the deference shown to law by agents of the American legal system, Huemer argues that we ought to affirm the primacy of justice over the law. This article argues that Huemer is right about the primacy of justice, but he errs in his understanding of what justice is, and the means through which it is best achieved. Law operates as a form of enquiry that seeks to discover what justice is. Law is a necessary means to justice. True justice must be justice under law.

This article argues that the current debate on ecocide law is gridlocked due to an overlooked incongruency within the 2021 Independent Expert Panel’s ecocide proposal. To reinvigorate the discussion, the Panel’s proposal is compared with earlier proposals by Polly Higgins and Richard Falk. Analysis of the challenges, objectives, and legal solutions in each proposal reveals a respectively ideological, diplomatic or pragmatic approach. Incongruencies are found in Higgins’ and the Panel’s proposals, while Falk’s proposal shows consistency. The incongruence between the challenges, objectives and legal solutions arguably has its roots in fundamental methodological discrepancies between ideal and non-ideal theory. For a juridically viable solution a congruent non-ideal approach should be adopted, resulting in a multitude of laws and regulations addressing various objectives that are often incompatible in one singular article to effectively tackle environmental challenges.

This article analyses the essential changes in the positivist law theory from its modern origins, usually remitted to Hobbes, Bentham and Austin, to the positivism of Kelsen and Hart. It is argued that a crucial epistemological break can be noticed, revealed in the most analytic-rationalistic character of Kelsen and Hart’s elaborations, compared to the more facts-descriptive style of their predecessors. Rationalism in Kelsen and Hart may explain the conventional character of the basic norm and the rule of recognition, validity only formally, and the difficulty of accounting for the formal and substantive components. The change can be associated with Kelsen and Hart’s intellectual context, particularly Hume’s ‘guillotine’, the influences of logical positivism and neo-Kantian schools. This turn should not be overlooked since it casts doubts on the usual speaking of Kelsen and Hart’s legal positivism in the descriptive sense of nineteenth-century philosophers, with relevant consequences for thinking of law.

Het juridisch persoonsbegrip heeft in de loop der tijd verschillende gedaantes aangenomen. Recentelijk bepleiten verschillende auteurs wegens zorgen over onder meer klimaat, kolonialisme en dierenwelzijn echter niet zozeer een nieuwe gedaanteverwisseling, maar een algehele opheffing van het persoonsbegrip. De beoogde oplossing om de juridische persoon af te schaffen brengt evenwel ernstige problemen met zich. Niet alleen kan men zich afvragen hoe rechtsbescherming en verantwoordelijkheid tot stand kunnen komen in een rechtsorde zonder juridische persoonlijkheid, maar ook is het goed mogelijk dat de verdwijning van de juridische persoon de weg vrijmaakt voor onderwerping van burgers aan de steeds verfijndere systemen van datasturing via big data en Big Tech. Om recht te doen aan de uitdagingen waarvoor het Antropoceen én technologische ontwikkelingen de rechtsorde stellen, wordt in deze beschouwing gepleit voor een verdere ontwikkeling van de juridische persoon in plaats van de afschaffing van dat begrip.

Classical liberal philosophers such as Locke and Kant are accused of philosophical racism: their theories are said to be inherently racist. Contemporary political philosopher John Rawls is also under fire. According to Charles Mills, Rawls’ model of the social contract involves a racial contract. It is constructed from a one-sided white perspective: Rawls’ theory of justice is silent about the fundamental injustice that marks the modern world: racial injustice. This article addresses questions such as: to what extent is Mills’ critique correct? Is liberalism inherently racist? Can the social contract be emancipated?

Jean-Jacqcues Rousseau is vaak weggezet als wegbereider van autocratisch of zelfs totalitair denken. Als bewijs daartoe wordt dan onder meer een frase uit zijn ‘Het maatschappelijk verdrag’ aangehaald. Daarin lezen we ‘dat alwie zal weigeren te gehoorzamen aan de algemene wil, er door het hele lichaam toe gedwongen zal worden’ (Boek I, 7). Maar wat is de betekenis van die frase? De auteur beargumenteert dat Rousseau niet vanzelfsprekend als een autoritaire ideoloog kan worden weggezet, en ook niet als iemand die overheidsdwang vanzelfsprekend acht voor het nastreven van zijn doelstellingen. Veeleer moet hij worden begrepen als auteur van ‘constitutionele fictie’, een benadering die de auteur hier begrijpt als een denkstrategie om de fundamenten van onze democratie bloot te leggen en die ons ook in staat stelt de actuele verschijningsvorm ervan te beoordelen.

Aan de hand van dit artikel wordt onderzocht in hoeverre Beccaria’s ideeën nog steeds relevant zijn voor het Nederlandse strafrecht. Een essentieel punt in zijn filosofie is gedragsbeïnvloeding. Beccaria hecht veel waarde aan het codificeren en kenbaar maken van (duidelijk opgestelde) wetten. Hierdoor weten burgers welke gedragingen strafbaar zijn gesteld en worden – zo is de veronderstelling van hem – door die strafrechtelijke kennis beïnvloed strafbaar gedrag achterwege te laten. Daarnaast moet volgens Beccaria het opleggen van een straf als doel hebben het gedrag te beïnvloeden, niet alleen zodat de dader opnieuw de fout ingaat (speciale preventie), maar ook dat anderen worden beïnvloed het gedrag achterwege te laten (generale preventie). In dit artikel wordt dit gedragsbeïnvloedingsidee het ‘beïnvloedingsprincipe’ genoemd en biedt een nieuw perspectief op de filosofie van Beccaria. Ook wordt met behulp van dit principe een analyse gemaakt van (de functie van) het hedendaagse legaliteitsbeginsel en de wijze waarop er wordt gestraft. Uit deze analyse zal blijken dat het beïnvloedingsprincipe nog steeds relevant is voor hedendaagse discussies.

Wie strafrechtelijk veroordeeld wordt, moet opnieuw zijn plaats in de maatschappij kunnen opnemen. De maatschappij streeft de rehabilitatie van de veroordeelde na via rechtsfiguren die voortbouwen op de idee van een natuurlijk recht op maatschappelijke vergeving. Die gedachte roept evenwel meerdere vragen op: valt een (natuurlijk) recht op vergeving te verdedigen? Kan en mag een maatschappij vergeven? Zijn dergelijke rehabiliterende rechtsfiguren wel manifestaties van vergeving? Door een analyse van deze vraagstukken, waarbij het Belgische pluralistische regime van eerherstel en uitwissing als toepassingsgeval wordt genomen, wordt verdedigd dat geautomatiseerde, onvoorwaardelijke rehabilitatiemechanismen (zoals uitwissing) emanaties zijn van een maatschappelijk recht op vergeving.

Dit artikel legt de analyse van Paul Scholten over de werkwijze van een jurist naast de werkwijze en werkomstandigheden van een medewerker asiel van de Nederlandse Immigratie- en Naturalisatiedienst. De auteur concludeert dat het werken in de Algemene Asielprocedure be­perkingen aan de medewerker oplegt die maken dat zorgvuldig en onpartijdig werken en het toepassen van de menselijke maat in het gedrang komen. Het werken onder tijdsdruk en met een complex juridisch regelstelsel dragen hieraan bij. Hierdoor ontstaat het risico van robotisering van het beslisproces. Scholten reikt praktische en belangrijke handvatten aan om dit risico tegen te gaan.

This article reflects on Giorgio Agamben’s work Where Are We Now? The Epidemic as Politics (2021), a collection of essays examining the COVID-19 pandemic through the lens of the state of exception. Agamben argues that liberal democracies are shifting towards normalising the state of exception, leading to an erosion of democratic principles. While his insights offer a critical perspective on state power and public health, his analysis fails to address the role of corporations, particularly Big Pharma and Big Tech, in producing and regulating pandemic measures such as vaccinations and QR codes. This omission overlooks the growing power of corporations, which increasingly act like sovereign entities. Agamben’s critics argue that his reflections remain overly abstract and pessimistic, particularly in the context of concrete policy measures. This article attempts to bridge Agamben’s theories with expert insights from Dutch institutions such as the WRR and KNAW, but finds that translating his abstract critiques into practical policies diminishes their appeal. Nonetheless, the role of philosophy and ethics, as argued here, is not to offer solutions but to critically interrogate the ethical implications of policy decisions.