Bemiddelingsplatformen als eBay hebben procedures om geschillen tussen afnemers en aanbieders op te lossen. Dergelijke procedures lijken op gewone geschilbeslechting, maar voldoen niet in alle opzichten aan de reguliere eisen die aan ADR of gerechtelijke procedures worden gesteld. Dit artikel onderzoekt wat de kenmerken zijn van zulke procedures, welke kritiek erop wordt geleverd in de praktijk, of de beginselen van procedurele rechtvaardigheid zoals besloten in art. 6 EVRM hierop van toepassing zijn, en welke procedurele vereisten gesteld zouden moeten worden.

Hoewel het HvJ EU vrij consequent de procesrechtelijke autonomie van de lidstaten benadrukt, grijpt het openlijk in dat procesrecht in, vooral om materieelrechtelijke consumentenbescherming tot stand te brengen. Het HvJ EU lijkt een trendsetter. De instrumentalisering van het procesrecht raakt aan fundamentele procesrechtelijke beginselen.

Het materiële privaatrecht is onderworpen aan een tendens van instrumentalisering, onder meer onder invloed van Europees consumentenrecht. Wordt ook terecht gesproken van instrumentalisering van burgerlijk procesrecht? Of vergelijken we dan appels met peren?

In deze bijdrage wordt de invloed van het EU-recht op het Nederlandse bewijsrecht verkend. Aan de hand van voorbeelden uit de rechtspraak wordt geïllustreerd dat het EU-recht leidt tot ‘instrumentalisering’ van het bewijsrecht: een opkomst van veelal publiekrechtelijk georiënteerde bewijsregels. Onderzocht wordt of in zuiver nationale bewijskwesties reflexwerking moet worden toegekend aan zulke Europese bewijsregels.

De herkansingsfunctie en de positieve zijde van de devolutieve werking staan in de literatuur al lange tijd ter discussie. Met de aanhoudend ‘slechte’ cijfers over doorlooptijden, een afnemende populariteit van civiele rechtspraak, de opdracht om rechtspraak ‘maatschappelijk effectief’ te laten zijn én de Tijdelijke Experimentenwet rechtspleging in de startblokken, houdt de auteur de gevoerde discussies nog eens tegen het licht. Zij bespreekt of de experimentenwet wellicht uitkomst biedt bij (vastgelopen) discussies over hervormingen in hoger beroep, en zo ja, welke experimenten dan zinvol zouden kunnen zijn.