Arbeidsrechtelijke Annotaties, Aflevering 1 2023

Nieuwe rubriek: Over proefschriften

De redactie

Het sociaal recht is geregeld onderwerp van promotieonderzoek. Een blik op de website van het Levenbach instituut¹xIn het Levenbach instituut werken de vakgroepen sociaal recht van Nederlandse universiteiten samen om onderwijs en onderzoek op het terrein van het sociaal recht te bevorderen; https://levenbachinstituut.nl/. leert dat er in de periode 2013-2022 ten minste veertig proefschriften zijn afgerond op het terrein van het arbeidsrecht, inclusief socialezekerheidsrecht en pensioenrecht.²xhttps://levenbachinstituut.nl/bijeenkomsten/oraties-promoties-diversen/. De auteurs beschikken over een schat van kennis en ervaring op het gebied van arbeidsrechtelijk (promotie)onderzoek. In deze rubriek laten wij jonge doctoren daarom aan het woord over hun proefschrift. Zij schrijven over de aanleiding voor hun proefschrift, de belangrijkste methodologische overwegingen en hun bevindingen, en zetten uiteen welk belang het proefschrift heeft voor de wetenschap en de rechtspraktijk.

Het doel van de rubriek is tweeledig. Het eerst doel ziet op het proces en vloeit voort uit het gegeven dat iedere promovendus en promovenda wel eens te rade gaat bij een voltooid proefschrift. Hoe bouw ik de inleiding logisch op, formuleer ik een heldere onderzoeksvraag en verantwoord ik de keuze om wel of geen rechtsvergelijking te doen (en met welk land)? De rubriek wil startende promovendi en andere geïnteresseerden van dienst zijn door jonge doctoren de gelegenheid te bieden hun keuzes nader toe te lichten en daarop te reflecteren. Daarnaast vereist een onderzoeksplan tijdens de rit altijd bijstelling.³xZo ook J. Sillen & R. Tinnevelt, Een kleine handleiding voor het schrijven van een juridisch promotievoorstel, Ars Aequi 2021, p. 192-196. Maar waaruit bestaat die bijstelling eigenlijk, en in hoeverre had zij kunnen worden voorkomen door aan de start andere keuzes te maken? Door auteurs dit soort interne worstelingen inzichtelijk te laten maken beoogt de rubriek een aanvulling te zijn op andere (zeer nuttige) literatuur die op basis van een outsider view aanbevelingen doet voor het verrichten van gedegen juridisch (promotie)onderzoek.⁴xZoals E.B. Tijssen, De juridische dissertatie onder de loep, Den Haag: Boom Juridische uitgevers 2009; J. Fleuren & T. Havinga (red.), Voorbeeldige proefschriften, Oisterwijk: Wolf Legal Publishers 2014; Sillen & Tinnevelt 2021. Methodologie neemt tot slot een steeds belangrijker plaats in binnen het juridisch-wetenschappelijk debat. Door jonge doctoren te laten reflecteren op hun methodologische keuzes kunnen zij aan dit debat een belangrijke bijdrage leveren.

Naast het proces is er aandacht voor de inhoud: het tweede doel. De rubriek biedt auteurs de mogelijkheid de belangrijkste bevindingen van het onderzoek voor het voetlicht te brengen. Wat heeft het onderzoek opgebracht en waarom moet het worden gelezen (en door wie)? Bovendien bevat een proefschrift vrijwel altijd punten die aanleiding geven voor verder debat of die niet in het onderzoek zijn betrokken, bijvoorbeeld omdat zij buiten de kaders van de probleemstelling vielen. De auteur kan ingaan op deze punten en het onderzoek een slag verder brengen. Ook kan de auteur stilstaan bij actuele ontwikkelingen en deze koppelen aan de bevindingen van het onderzoek. Wat is er sinds de afronding gebeurd op het onderwerp en hoe verhouden de ontwikkelingen zich tot het proefschrift? Hoe gaat het nu verder met de inhoud?

In dit eerste nummer van 2023 trapt Imke Lintsen af met een bespreking van haar proefschrift De continuïteit van de arbeidsrelatie bij aanbestedingen, dat zij op 31 mei 2022 verdedigde aan de Radboud Universiteit. Wij nodigen andere recent gepromoveerden die interesse hebben in de rubriek van harte uit om contact met ons op te nemen.

Noten

1 In het Levenbach instituut werken de vakgroepen sociaal recht van Nederlandse universiteiten samen om onderwijs en onderzoek op het terrein van het sociaal recht te bevorderen; https://levenbachinstituut.nl/.
2 https://levenbachinstituut.nl/bijeenkomsten/oraties-promoties-diversen/.
3 Zo ook J. Sillen & R. Tinnevelt, Een kleine handleiding voor het schrijven van een juridisch promotievoorstel, Ars Aequi 2021, p. 192-196.
4 Zoals E.B. Tijssen, De juridische dissertatie onder de loep, Den Haag: Boom Juridische uitgevers 2009; J. Fleuren & T. Havinga (red.), Voorbeeldige proefschriften, Oisterwijk: Wolf Legal Publishers 2014; Sillen & Tinnevelt 2021.