Het kabinet streeft naar een nieuwe arbeidsmarktinfrastructuur die gericht is op het bevorderen van van-werk-naar-werktransities. Uit de kabinetsplannen valt op te maken dat daarvoor in het bijzonder inspanningen worden verwacht van sociale partners en de overheid, zijnde collectieve arbeidsmarktactoren. In deze bijdrage staat deze collectieve verantwoordelijkheid voor het bevorderen van van-werk-naar-werktransities centraal. Daartoe worden niet alleen de kabinetsplannen geanalyseerd, maar ook de eerdere voorstellen tot een van-werk-naar-werkinfrastructuur, waaronder de voorstellen uit het sociaal akkoord uit 2013 en het SER-advies 2021/08 inzake het sociaaleconomisch beleid. Onderzocht wordt welke belangen gediend kunnen worden met een collectief georganiseerde van-werk-naar-werkinfrastructuur, gelet op de belangen van individuele werkgevers en werknemers en het publieke belang. Voorts wordt onderzocht of de huidige arbeidsmarkt reeds fundamenten bevat waarop deze infrastructuur kan worden opgebouwd. Tot slot wordt geanalyseerd welke aandachtspunten er zijn met betrekking tot de voorgestelde verantwoordelijkheidsverdeling voor deze nieuwe infrastructuur, mede gelet op de daarmee gemoeide belangen.

Het leerstuk van de (eenzijdige) wijziging van arbeidsvoorwaarden houdt de gemoederen al lange tijd bezig. Sinds 1998 spelen vragen als: Wat is de verhouding tussen de artikelen 7:611 BW, 7:613 BW en 6:248 lid 2 BW? Hebben zij betrekking op verschillende domeinen, zoals het individuele en het collectieve? En is er een onderlinge hiërarchie tussen de toetsingsmaatstaf van die artikelen? Het IFF-arrest bevestigt dat de rol van artikel 6:248 lid 2 BW zeer beperkt is. Dat roept de vraag op of artikel 7:611 BW en artikel 7:613 BW in feite inwisselbaar zijn geworden. Heeft de werkgever nog wat aan een eenzijdig wijzigingsbeding? Doordat de Hoge Raad in IFF oordeelt dat artikel 7:611 BW ook op collectieve wijzigingen ziet, is dat een legitieme vraag. Toch is er voldoende dogmatisch verschil tussen artikel 7:611 BW en artikel 7:613 BW om beide artikelen te handhaven. Met name het collectieve ordeningsbelang van artikel 7:613 BW noopt daartoe.

De auteur reflecteert op zijn proefschrift Werkgeverschap in concernverband, dat hij op 21 maart 2023 verdedigde aan de Radboud Universiteit. Hij besteedt in het bijzonder aandacht aan het fenomeen werkgeverschap, het beginsel rechtseenheid, de do’s–and-don’ts van een rechtsvergelijking en de normativiteit van rechtswetenschappelijk onderzoek. Daarnaast gaat hij in op twee recente uitspraken over werknemersaansprakelijkheid en de tijdelijkheid van uitzendwerk.